eSpor: Oyuncu Refahı Merkezli Bir Yaklaşım

Tüm dünyada geçtiğimiz senelerde hızlı bir büyüme ve gelişim gösteren espor sektörüne ilgi büyüktür. Küresel ölçekte, dijital oyun endüstrisinin hızla büyümesiyle önemli bir sektör haline gelen espor bizbet güncel giriş gibi rekabetçi oyunlar üzerinden profesyonel turnuvalar, ligler ve yayınlarla milyonlara varan bir izleyici kitlesine ulaşmakta ve büyük ekonomik yatırımları cezbetmektedir. Espor sektörüne duyulan bu ilginin yanında oyuncular birçok fiziksel ve zihinsel sağlık durumlarıyla da karşılaşmaktadır. Hee Jung Hong, 2022 yılında yaptığı bir çalışmada espor sektörü paydaşı oyuncularının refahını sağlamaya yönelik yapılandırılmış bir destek sistemine ihtiyaç duyulduğunu belirtmiş ve farklı birimlerin bu süreçteki rollerini değerlendirmiştir. Yapılan araştırmada, espor oyuncularının kariyerleri boyunca karşılaştıkları fiziksel, zihinsel ve refah sorunlarına yönelik sorumluluklara dair bir kapı aralamış ve çözüm yolları için çaba harcamıştır.

Espor denince akla ilk olarak ekonomi ve kültürel bağlantılar gelmesi daha muhtemelken oyuncuların sağlık durumlarının nedenlerinin saptanması ve iyileştirilmesi için düşünülmüş bu çalışmada espor oyuncularının uzun süre bilgisayar başında kalma, düzensiz uyku, sosyal izolasyon, stres, çevrimiçi taciz gibi faktörlerin oyuncuların yaşam kalitelerini ve performanslarını bizbet – nba’de en i̇yi̇ oranları ciddi şekilde etkileyebileceği ifade edilmiştir.

Espor oyuncularının maruz kaldıkları bu durumların çözümü için psikolojik danışmanlık, sağlık hizmetleri, kariyer planlama, eğitim destekleri gibi destekleyici sistemlere başvurular önerilmektedir. Geleneksel sporlarda sporculara destek veren bu sistemlere paralel olarak oluşturulması ve geliştirilmesi gereken bir ağ kurulması önerilmektedir. 

Geleneksel spor oyuncularının sağlık ve farklı alanlarda kendini gösteren sorunlarla baş etmesi ve sağlanan kolaylıkların aksine esporun gerçek bir spor olarak görünmemesi gerçeği bu anlamda bir dezavantajdır. Bu sebeple, hem kamusal hem de kurumsal düzeyde esporu ve oyuncularının konumlarının önemsenmesi destekleyici sistemlerin oluşması ve gelişmesinde önemli rol oynamaktadır.

Oyuncuların sağlığı ve kariyer gelişimi 

Sağlık ve kariyer gelişimi espor oyuncularının refahını odağa alan, kurumsal olarak desteklenen ve yapılandırılmış sistemlerin geliştirilmesi  ile mümkündür. Bunun için oyuncular, takımlar, organizatörler, federasyonlar, aileler, devlet kurumları, sponsorlar gibi espor endüstrisinin farklı paydaşlarının her birinin rollerini ve üzerine düşeni yerine getirmeleri gerekmektedir. Oyuncu sağlığı ve refahının önemsenmesi ile sorumlulukların incelenmesi ve iyileştirme amacıyla bu ağ sistemi için nasıl daha fazla etkili iş birliklerinin kurulabileceği tartışılmalıdır. 

Buna ek olarak, yapılan çalışmada geçen önermelerden biri de esporun yalnızca rekabet veya eğlenceden ibaret olmadığı bununla birlikte yaşam tarzı haline geldiği, bu tarzın sürdürülebilirliğinin ise sosyal ve yapısal destek mekanizmalarının kaçınılmazlığı vurgulanmaktadır. 

Paydaşların görüşleri

18 ülke ve 51 katılımcı ile yapılan görüşmelerde, amatör, profesyonel, emekli, antrenör, oyun yayıncıları, sponsor, ulusal espor dernekleri, tunirmuva organizatörleri ve federasyon temsilcilerine fikirleri sorulmuştur. Buna göre, yukarıda belirtilen paydaş sorumluluklarının paydaşlara eşit olarak dağıtılması, pozitif eleştirileri artırmak amaçlı eleştirilere dair farkındalık ve savunma mekanizmaları geliştirme, genç oyuncuların oyun kurma zorluğu ile psikolojik destek ihtiyacı ilkeleri ile fiziksel sağlık ve ergonominin dikkate alınması çok önemli önerilerdir. 

Tüm paydaşların dahil olduğu bu endüstri içinde destekleyici sistemlerin bütünsel yaklaşım gerektiği açıkça ortaya çıkmıştır. Bu gerekliliğin ötesinde bazı temel öneriler de sistem ağının kurulması adına önemlidir. İlk olarak oyuncu merkezli gelişim modelinden hareketle espor oyuncularının yalnızca performansına odaklanmak yerine fiziksel, zihinsel ve sosyal gelişimi destekleyen bir ağa ihtiyaç olduğu aşikardır. Espor ekosisteminin yeniden sınıflandırılması ise espor oyuncularının pasif alıcı olmaktan öte merkeze alınması gereken ana aktörler olarak konumlandırılmalıdır. Paydaşlara verilen kolektif sorumluluk da kariyer süreci ve emeklilik sonrasında yaşamda destek sağlayan politikalar ile mümkündür. Ayrıca eğitim ckurumlarının da espor organizasyonları ile köprüler kurmasını böylece esnek eğitim programları, online öğrenme programları ve bursların bu aralığı dengelenmesi beklenmektedir.